Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός: Ο ένας έχει αυτό που λείπει από τον άλλον
Καθώς η EuroLeague ετοιμάζεται για το τζάμπολ, η προσμονή στην Ελλάδα έχει φτάσει στο αποκορύφωμα. Για τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό, τις δύο υπερδυνάμεις του ελληνικού μπάσκετ, η νέα σεζόν υπόσχεται να είναι από τις πιο μακρές, απαιτητικές και ανταγωνιστικές στην ιστορία της διοργάνωσης. Αμφότεροι έχουν ξοδέψει γενναιόδωρα στην αγορά μεταγραφών, ενισχύοντας τα ρόστερ τους με ηχηρές προσθήκες, με στόχο να παραμείνουν μεταξύ των φαβορί για την κορυφαία διάκριση στην Ευρώπη. Με το Final Four της EuroLeague να είναι προγραμματισμένο τον Μάιο στο ΟΑΚΑ, το διακύβευμα είναι ακόμα μεγαλύτερο: η κατάκτηση του τροπαίου εντός έδρας θα αποτελούσε κορυφαίο επίτευγμα.
Ωστόσο, όπως συχνά συμβαίνει με τις μεγάλες ομάδες, τα δυνατά σημεία της καθεμιάς αντισταθμίζονται από αδυναμίες. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι εμφανείς ελλείψεις της μίας ομάδας ευθυγραμμίζονται σχεδόν απόλυτα με τα πλεονεκτήματα της «αιώνιας» αντιπάλου. Ο Ολυμπιακός διαθέτει βάθος και ποιότητα στην άμυνα, αλλά υστερεί στη δημιουργία και στη συνέπεια στα γκαρντ. Ο Παναθηναϊκός, αντιθέτως, έχει συγκροτήσει μία από τις πιο ταλαντούχες επιθετικές περιφέρειες της Ευρώπης, όμως παραμένουν ερωτηματικά για την αμυντική του ικανότητα στο υψηλότερο επίπεδο.
Με άλλα λόγια, ο Παναθηναϊκός μοιάζει να κατέχει αυτό που λείπει από τον Ολυμπιακό, και ο Ολυμπιακός έχει τα στοιχεία που θα επιθυμούσε να έχει ο Παναθηναϊκός.
Ολυμπιακός: Η περιφέρεια στο μικροσκόπιο
Για τον Ολυμπιακό, η περυσινή σεζόν έκλεισε με μία σαφή διαπίστωση: οι «ερυθρόλευκοι» χρειάζονταν ανανέωση με αθλητικότητα και ενέργεια, αλλά και έναν αξιόπιστο γκαρντ υψηλού επιπέδου, ικανό να οργανώσει το παιχνίδι και να αναλάβει την ευθύνη στις κρίσιμες στιγμές.
Η πρώτη ανάγκη καλύφθηκε εντυπωσιακά. Οι καλοκαιρινές προσθήκες των Τάισον Γουόρντ, Ξαβιέ Κουκς Χολ και, πιο πρόσφατα, Φρανκ Ντιλικινά, έδωσαν στην ομάδα δόσεις ταχύτητας, δύναμης και πολυδιάστατου παιχνιδιού. Αυτές οι κινήσεις ήταν ακριβώς αυτό που ζητούσε ο Γιώργος Μπαρτζώκας: παίκτες ικανοί να αμυνθούν σε πολλές θέσεις, να φέρουν ένταση και στις δύο πλευρές του γηπέδου και να αντέξουν στις σκληρές απαιτήσεις του εξοντωτικού προγράμματος της EuroLeague. Σε αυτόν τον τομέα, ο Ολυμπιακός έχει ανεβάσει τον πήχη.
Ωστόσο, η δεύτερη και σημαντικότερη ανάγκη – η απόκτηση ενός αξιόπιστου «εγκεφάλου» της περιφέρειας – παραμένει άλυτη. Ο Μπαρτζώκας πόνταρε στον Κίναν Έβανς, όμως το ρίσκο δεν έχει αποδώσει καρπούς. Ο ταλαντούχος γκαρντ, με αποδεδειγμένη ικανότητα στο σκοράρισμα και στη δημιουργία, ταλαιπωρείται από σοβαρά προβλήματα τραυματισμών. Έχοντας χάσει πάνω από 18 μήνες αγωνιστικής δράσης, απέχει πολύ από τον παίκτη που κάποτε έμοιαζε ικανός να ηγηθεί μιας ομάδας επιπέδου EuroLeague. Αν και έχει επιστρέψει στις προπονήσεις και είναι υγιής, του λείπει ρυθμός, αυτοπεποίθηση και εκρηκτικότητα – στοιχεία που ο Ολυμπιακός έχει απελπιστική ανάγκη.
Αυτό έχει αναγκάσει τον σύλλογο να επανεξετάσει τις επιλογές του στην περιφέρεια. Ο Ντιλικινά, αν και δυνατή προσθήκη στην άμυνα, δεν είναι ο τύπος παίκτη που θα δημιουργήσει μόνος του επίθεση ή θα κυριαρχήσει στο ένας-εναντίον-ενός. Τα δυνατά του σημεία είναι η ομαδικότητα, η πίεση στην μπάλα και η τακτική πειθαρχία. Αντίστοιχα, ο Τόμας Γουόκαπ, εξαιρετικός οργανωτής και αμυντικός, δεν είναι σκόρερ υψηλής παραγωγής. Έτσι, ο Ολυμπιακός έχει δύο πλέι μέικερ με κοινό προφίλ – σταθεροί, αμυντικογενείς, προσανατολισμένοι στο σύστημα – χωρίς έναν πραγματικό δημιουργό.
Αυτό έχει αφήσει άλλα μέλη της περιφέρειας σε δύσκολη θέση. Ο Ιζέια Κάναν, ένας από τους κορυφαίους σουτέρ της Ευρώπης, έχει υποχρησιμοποιηθεί. Ο Σακ ΜακΚίσικ, εκρηκτικός διεισδυτής, βλέπει τον ρόλο του να περιορίζεται σε καταστάσεις ανάγκης. Ο Νάιτζελ Γουίλιαμς-Γκος, πιο άνετος στη θέση του σούτινγκ γκαρντ, συχνά αναγκάζεται να παίξει ως πλέι μέικερ, όπου παρουσιάζει αστάθεια.
Το αποτέλεσμα είναι ένα ρόστερ πλούσιο σε αμυντικές αρετές, αλλά χωρίς έναν παίκτη που θα πάρει πάνω του τη δημιουργία όταν «καίει» η μπάλα. Για τον Μπαρτζώκα, το πρόβλημα είναι ξεκάθαρο: μέχρι να ξαναβρεί ο Έβανς τη φόρμα του, ο Ολυμπιακός θα παραμένει εκτεθειμένος σε κλειστά παιχνίδια υψηλής έντασης.
Παναθηναϊκός: Επιθετική υπερδύναμη με αμυντικά κενά
Στην άλλη πλευρά της Αθήνας, ο Παναθηναϊκός ήταν αδιαμφισβήτητα ο μεγάλος νικητής της μεταγραφικής περιόδου. Παρά την αποτυχία να αποκτήσει τον Γιόνας Βαλαντσιούνας, οι «πράσινοι» κινήθηκαν έξυπνα, φτιάχνοντας ένα ρόστερ που θεωρείται από τα πιο ταλαντούχα της EuroLeague.
Η προσθήκη του Τι Τζέι Σορτς ήταν ίσως η σημαντικότερη. Ένας δυναμικός δημιουργός με εξαιρετική ταχύτητα, προσφέρει στον Εργκίν Αταμάν ακόμα μία κορυφαία επιλογή στην οργάνωση, μειώνοντας την εξάρτηση από τον Κέντρικ Ναν και τον Κώστα Σλούκα. Στη ρακέτα, ο Ντι Τζέι Χολμς ήρθε να στηρίξει τον Ματίας Λεσόρ, επιτρέποντας στον Γάλλο σέντερ τον απαραίτητο χρόνο ξεκούρασης μετά από ένα απαιτητικό καλοκαίρι. Οι Νίκος Ρογκαβόπουλος και Βασίλης Τολιόπουλος ενίσχυσαν τον ελληνικό κορμό, προσθέτοντας σουτ και ισορροπία στο ροτέισον. Με τον Μάριους Γκριγκόνις να επιστρέφει από τραυματισμό, ο Παναθηναϊκός ουσιαστικά απέκτησε έναν ακόμα κορυφαίο περιφερειακό χωρίς επιπλέον μεταγραφή.
Στα χαρτιά, το ρόστερ μοιάζει πανίσχυρο. Οι επιλογές στην επίθεση είναι άφθονες: η εμπειρία του Σλούκα, το σκοράρισμα του Ναν, η δημιουργία του Σορτς και το σουτ του Γκριγκόνις συγκροτούν μία από τις πιο επικίνδυνες περιφέρειες της διοργάνωσης. Σε συνδυασμό με την ευελιξία στη φροντ λάιν, ο Παναθηναϊκός έχει δημιουργήσει ένα σύνολο που μπορεί να καταβάλει τους αντιπάλους με την επιθετική του ισχύ.
Ωστόσο, κάτω από την επιφάνεια, οι αμυντικές ανησυχίες είναι έντονες.
Ο Σορτς, όσο λαμπρός κι αν είναι επιθετικά, είναι κοντόσωμος και συχνά αποτελεί αδυναμία απέναντι σε ψηλότερους ή πιο δυνατούς γκαρντ. Ο Ναν, αν και εκρηκτικός στην επίθεση, δεν έχει δείξει συνέπεια στην άμυνα. Ο Σλούκας, στα 35 του και με φρέσκια συμμετοχή στο EuroBasket, δεν μπορεί πια να επωμιστεί βαριά αμυντικά καθήκοντα. Ο Ρογκαβόπουλος και ο Τολιόπουλος, παρά τις υποσχέσεις τους επιθετικά, δεν φημίζονται για την αμυντική τους παρουσία. Ο Χολμς, παρά τα αθλητικά του προσόντα, χρειάζεται ακόμα χρόνο για να προσαρμοστεί στο σύστημα του Αταμάν και στις απαιτήσεις της EuroLeague.
Υπάρχουν βέβαια ισχυρά αμυντικά στηρίγματα. Ο Τζέριεν Γκραντ παραμένει ευέλικτος αμυντικός ικανός να μαρκάρει σε πολλές θέσεις, ο Χουάντσο Ερνανγκόμεθ προσφέρει μέγεθος και μήκος, ο Παναγιώτης Καλαϊτζάκης ενέργεια στην περιφέρεια, ενώ ο Λεσόρ, μόλις βρει ρυθμό, είναι ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς σέντερ της Ευρώπης. Ωστόσο, κανένας από αυτούς δεν μπορεί μόνος του να καλύψει τα διαρθρωτικά κενά που προκαλεί μια περιφέρεια προσανατολισμένη στην επίθεση.
Ο Αταμάν καλείται να βρει τις σωστές ισορροπίες. Για να αξιοποιήσει το ταλέντο του ρόστερ, πρέπει να δοκιμάσει πεντάδες που συνδυάζουν σκορ και άμυνα, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει θυσίες στην επίθεση. Με την προετοιμασία να έχει επηρεαστεί από τραυματισμούς, ασθένειες και διεθνείς υποχρεώσεις, ο Παναθηναϊκός δεν έχει ακόμα καταλήξει στις ιδανικές του πεντάδες. Η πρόκληση τώρα είναι να επιταχυνθεί αυτή η διαδικασία, ώστε οι αδυναμίες να μην κοστίσουν ακριβά στο αδυσώπητο περιβάλλον της EuroLeague.
Μια ιστορία αντιθέσεων
Συγκρίνοντας τους δύο «αιώνιους», η συμμετρία των δυνατών και αδύνατων σημείων τους είναι εντυπωσιακή. Ο Ολυμπιακός διαθέτει αμυντικό βάθος, σκληράδα και ευελιξία σε πολλές θέσεις, αλλά του λείπει ο δημιουργικός γκαρντ που θα ελέγξει τον ρυθμό. Ο Παναθηναϊκός, αντίθετα, έχει συγκεντρώσει κορυφαίους δημιουργούς και σκόρερ, αλλά παρουσιάζει τρωτά σημεία στην άμυνα, ιδιαίτερα στην περιφέρεια.
Είναι σαν ο καθένας να κρατά το χαμένο κομμάτι του παζλ του άλλου. Αν ο Μπαρτζώκας είχε έναν παίκτη σαν τον Σορτς, οι επιθετικές ανησυχίες του Ολυμπιακού θα εξαφανίζονταν. Αντίστροφα, αν ο Αταμάν διέθετε έναν αμυντικό σαν τον Γουόρντ ή τον Ντιλικινά, θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα του Παναθηναϊκού.
Μια τέτοια ανταλλαγή φυσικά είναι αδιανόητη, λόγω της έντασης της αντιπαλότητας. Ωστόσο, το υποθετικό σενάριο αναδεικνύει την ουσία: οι αδυναμίες της μίας ομάδας καθρεφτίζονται στα πλεονεκτήματα της άλλης.
Το βλέμμα στο μέλλον: Ρυθμίσεις και λύσεις
Καθώς η σεζόν ξεδιπλώνεται, αμφότερες οι ομάδες ίσως χρειαστεί να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα άμεσα. Αν ο Έβανς δεν καταφέρει να επανέλθει, ο Ολυμπιακός πιθανόν να αναζητήσει νέα προσθήκη για την περιφέρεια. Με τις φιλοδοξίες για τίτλο, το να πορευτεί με ημιτελές ροτέισον μπορεί να αποβεί μοιραίο. Για τον Παναθηναϊκό, το αμυντικό πρόβλημα δεν θα λυθεί από μόνο του. Ο Αταμάν θα πρέπει να πάρει τολμηρές αποφάσεις, ενδεχομένως δίνοντας προτεραιότητα σε πιο αμυντικογενείς πεντάδες σε κρίσιμα παιχνίδια, ακόμη κι αν αυτό μειώσει το επιθετικό θέαμα.
Εν τέλει, η EuroLeague κρίνεται στις λεπτομέρειες. Σε μια σεζόν που προμηνύεται ως η δυσκολότερη των τελευταίων χρόνων, η επιτυχία ή η αποτυχία θα εξαρτηθεί από το αν οι δύο «αιώνιοι» θα μπορέσουν να διορθώσουν τις πιο πιεστικές αδυναμίες τους πριν φτάσουν τα νοκ-άουτ.
Ένα είναι βέβαιο: το «αιώνιο» ντέρμπι ζει και βασιλεύει. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός έχουν τοποθετηθεί ξανά ανάμεσα στους διεκδικητές, και οι αντιθετικές τους προσεγγίσεις υπόσχονται αναμετρήσεις πιο συναρπαστικές από ποτέ. Όσο πλησιάζει ο Μάιος και το Final Four, η Αθήνα ετοιμάζεται να βρεθεί για άλλη μια φορά στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού μπασκετικού δράματος.